Συμβολισμοί
Στρέφοντας όμως την προσοχή μας στα καθ΄ έκαστα, λέμε ότι η φαλλική στύση είναι κάποιο σύνθημα της γόνιμης δύναμης και θεωρούμε ότι αυτή την κάνει να θέλει να δημιουργήσει τον κόσμο. Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που πολλά φαλλικά ομοιώματα αφιερώνονται στην άνοιξη. Διότι, κατά την εποχή αυτή ο κόσμος λαμβάνει από τους θεούς τη γόνιμη δύναμη ολόκληρης της δημιουργίας.
{Ιάμβλιχος, Περί των μυστηρίων 11}
Η Φαλλική-Εγκεφαλική Έγερση και η Βακχεία δεν είναι φιληδονία μόνο και διασκέδαση αλλά ψυχική εξέγερση και εσωτερική αναγωγή.Η έγερση είναι ύψωση που πραγματοποιεί η ψυχή και αδιάφθορη ενέργεια, επιστροφή προς το Θείο από την εν τη γενέσει πτώση. Όσο για την βακχεία είναι ένθεη κίνηση, άφθαρτος και ακατάλυτος χορός περί το Θείον, τελεσιουργός των κατεχόμενων.
{Πρόκλος «Υπόμνημα στην Πλάτωνος Πολιτεία, 1.181.23 – 1.181.27}
Ο Ιάμβλιχος περί των Φαλλών και των αισχρολογιών:
Τὴν μὲν τῶν φαλλῶν στάσιν τῆς γονίμου δυνάμεως σύνθημά τι εἶναί φαμεν, καὶ ταύτην προκαλεῖσθαι νομίζομεν εἰς τὴν γενεσιουρ γίαν τοῦ κόσμου∙ διόπερ δὴ τὰ πολλὰ τῷ ἦρι καθιεροῦται, ὅτε δὴ καὶ ὁ πᾶς κόσμος δέχεται ἀπὸ τῶν θεῶν τῆς γενέσεως ὅλης τὴν ἀπογέννησιν. Τὰς δ᾽ αἰσχρορρημοσύνας τῆς περὶ τὴν ὕλην στερήσεως τῶν καλῶν καὶ τῆς πρότερον ἀσχημοσύνης τῶν μελλόντων δια κοσμεῖσθαι ἡγοῦμαι τὸ ἔνδειγμα παραδέχεσθαι, ἅπερ ὄντα ἐνδεῆ τοῦ κοσμεῖσθαι ἐφίεται τοσοῦτο μᾶλλον ὅσῳ πλέον καταγιγνώσκει τῆς περὶ ἑαυτὰ ἀπρεπείας. Πάλιν οὖν μεταδιώκει τὰ τῶν εἰδῶν καὶ καλῶν αἴτια, ἀπὸ τῆς τῶν αἰσχρῶν ῥήσεως τὸ αἰσχρὸν καταμανθά νοντα• καὶ τὸ μὲν ἔργον τῶν αἰσχρῶν ἀποτρέπει, διὰ δὲ τῶν λόγων τὴν εἴδησιν αὐτοῦ ἐμφαίνει, καὶ πρὸς τὸ ἐναντίον μεθίστησι τὴν ἔφεσιν.
Εχει δ᾽ ἔτι ταῦτα καὶ ἄλλον λόγον τοιοῦτον. Αἱ δυνάμεις τῶν ἀνθρωπίνων παθημάτων τῶν ἐν ἡμῖν πάντῃ μὲν εἰργόμεναι καθίστανται σφοδρότεραι• εἰς ἐνέργειαν δὲ βραχεῖς καὶ ἄχρι τοῦ συμμέτρου προαγόμεναι χαί ρουσι μετρίως καὶ ἀποπληροῦνται, καὶ ἐντεῦθεν ἀπο καθαιρόμεναι πειθοῖ καὶ οὐ πρὸς βίαν ἀποπαύονται. Διὰ δὴ τοῦτο ἔν τε κωμῳδίᾳ καὶ τραγῳδίᾳ ἀλλότρια πάθη θεωροῦντες ἵσταμεν τὰ οἰκεῖα πάθη καὶ μετριώτερα ἀπεργαζόμεθα καὶ ἀποκαθαίρομεν∙ ἔν τε τοῖς ἱεροῖς θεάμασί τισι καὶ ἀκούσμασι τῶν αἰσχρῶν ἀπο λυόμεθα τῆς ἐπὶ τῶν ἔργων ἀπ᾽ αὐτῶν συμπιπτούσης βλάβης. Θεραπείας οὖν ἕνεκα τῆς ἐν ἡμῖν ψυχῆς καὶ μετριό τητος τῶν διὰ τὴν γένεσιν προσφυομένων αὐτῇ κακῶν, λύσεώς τε ἀπὸ τῶν δεσμῶν καὶ ἀπαλλαγῆς χάριν τὰ τοιαῦτα προσάγεται. Καὶ διὰ τοῦτο εἰκότως αὐτὰ ἄκεα Ἡράκλειτος προσεῖπεν, ὡς ἐξακούμενα τὰ δεινὰ καὶ τὰς ψυχὰς ἐξάντεις ἀπεργαζόμενα τῶν ἐν τῇ γενέσει συμφορῶν.
(Βλ., Ιάμβλιχος «Περί Μυστηρίων» 1.11.32 – 1.11.66)
Δηλαδή:
[…] η στάση(=σήκωμα) των φαλλών είναι σύμβολο της γόνιμης δυνάμεως και νομίζουμε ότι αυτή προκαλεί στη γενεσιουργία του κόσμου∙ για αυτό ως επί το πλείστον καθιερούται την άνοιξη, όταν ολόκληρος ο κόσμος δέχεται την απογένεση από τους Θεούς όλης της γενέσεως. Οι αισχρολογίες πιστεύω ότι περιέχουν την ένδειξη της στερήσεως των καλών από την ύλη και της προηγούμενης ασχήμιας όσων πρόκειται να διακοσμεισθούν(=μπουν σε τάξη), τα οποία, επειδή είναι ελλιπή, επιθυμούν την κόσμηση(=τακτοποίηση) τους τόσο περισσότερο όσο περισσότερο καταδικάζουν την απρέπεια που τα χαρακτηρίζει. Από την άλλη επιζητούν τα αίτια των ειδών(=μορφών) και των καλών(=ωραίων), διαπιστώνοντας την αισχρότητα από την αυθυροστομία∙ και αποτρέπουν το έργο της ασχήμιας τους και με τα λόγια αποκαλύπτουν τη διαπίστωσή του και μετακινούν την επιθυμία τους προς το αντίθετο.
Επιπλέον, αυτά έχουν και μία παρόμοια λογική. Οι δυνάμεις των ανθρωπίνων παθών που υπάρχουν μέσα μας, όταν εμποδίζονται εντελώς, καθίστανται σφοδρότερες∙ όταν, όμως, μπαίνουν σε ενέργεια λίγο και όσο επιτρέπει το μέτρο, χαίρονται με μέτρο και ικανοποιούνται και, αφού καθαίρονται με αυτό τον τρόπο, σταματούν με την πειθώ και όχι με τη βία. Γι’ αυτό και, όταν στην κωμωδία και στην τραγωδία παρακολουθούμε ξένα πάθη, σταματούμε, μετριάζουμε και αποκαθαίρουμε τα δικά μας∙ και στις ιερές τελετές, με κάποια θεάματα και ακούσματα αισχρών πραγμάτων, λυτρωνόμαστε από τη βλάβη που προκαλούνται από αυτά στην πράξη. Αυτά, λοιπόν, προσφέρονται για θεραπεία της εν ημίν ψυχής και για το μετριασμό των κακών που προσκολλώνται σε αυτή λόγω της γένεσης, για λύσεως και απαλλαγής των δεσμών της. Γι’ αυτό, ορθώς, ο Ηράκλειτος τα χαρακτήρισε τούτα «φάρμακα», επειδή θεραπεύουν τα κακά και απαλλάσσουν την ψυχή από τις συμφορές του κόσμου της γένεσης.
